2
Nalauanna Alus Molinas
2:1-13
Na ilio Ramean Pentakosta, giigii' mian parasaya nobarimpung na sa'angu' tampat. Ola-olan no'ioosan koi boyus nda'amari langit tamban laungna boolak na lalomna laigan men no'umoruanganna i raaya'a. Kasi raaya'a nimiile' biai' upa men koi sila' kasee kumait ka' nosingkaamburan mintingke'i raaya'a sanda-sanda'. Raaya'a ia barios Alus Molinas, ka' i raaya'a nobatundunmo biai' wurung men taasi' wurungna i raaya'a. Sanda-sanda' i raaya'a norobumo koi men ia rookon Alus Molinas bo porobukononna i raaya'a.
Tempo iya'a biai' a samba Yahudi men pa'agama na toro pii lipu' notumaka ringkat na ko'oloaan. Raaya'a uga' isian na Yerusalem. Sarataa mian biai' nongorongor laung iya'a, raaya'a nangkarani'mo mian parasaya iya'a. Raaya'a tinongkodi' ka' nosamba' nongorongor se' wurungna i raaya'a sanda-sanda' men wurungkononna mian parasaya indo'o. Raaya'a notangangmo ka' taena, “Mian men batundun karaale'e mase samba Galilea. Koi upa kosidana mian karaale'e se' daa sida munguwurungkon koi wurung men na lipu' ringkatanta? Kita men samba Partia, Media, Elam, mianna Mesopotamia, Yudea, Kapadokia, Pontus ka' Asia, 10 Frigia, Pamfilia, Mesir ka' mian na libutan Libia men pookarani' Kirene, mian men notumaka ringkat na Roma, 11 (mau samba Yahudi ka' uga' lipu' sambanaan men ninsoopmo Agama Yahudi), samba Kreta, samba Arab. Kita wiwi'na mongorongor i raaya'a batundun tia wurungta, muntundun wawau kosamba' men ia pipiile'kon Alaata'ala.” 12 Raaya'a giigii' nosamba'mo ka' notangang, kasi nopootundunii taena, “Upa aratina men koi kani'i?”
13 Kasee mian sambana tongko' mingiroki taena, “Mian karaaya'a pintanga' lio'kon anggur.”
Hotba ni Petrus
2:14-40
14 Mbaka' norumingkatmo i Petrus tia sompulo' sa'angu' poposuu', ka' tia wurung men lansoongan ia norobu na mian biai' taena, “Utu-utus samba Yahudi tii kuu wiwi'na mian na Yerusalem! Porongor ka' intoomkon a wurungku kani'imari. 15 Mian karaani'i taasi' lio' koi pansaruimuu, gause ilio baasi jaam sembilan ma'ulo-ulop. 16 Kasee ya'amo a men ia bantilkon Alaata'ala ka' ia tundun i Nabii Yoel mbaripian koi kani'imari:
17 Taena Alaata'ala, ‘Na ilio kokomburi'anna,
Yaku' bo mongorookon Alus Molinas-Ku bona giigii' mian.
Anakmuu wiwine moro'one bo mongorongor wurung-Ku ka' muntundunkon na ko'omuu.
Anakmuu men malai bo pipiile'ion-Ku simpalaalung,
ka' minti'imuu bo mingipi men Yaku' popo'ipikon na ko'ona i raaya'a.* Yl. 2:28-32
18 Ka' na ilio iya'a, Yaku' bo mongorookon Alus Molinas-Ku na mian men posuu'on-Ku, moro'one tia wiwine;
i raaya'a bo mongorongor wurung-Ku ka' muntundunkon na ko'omuu.
19 Yaku' bo mangawawau biai' upa kosamba' nda'a na langit
ka' oosan na tano' kani'i,
koimo rara', apu ka' tibuk matabo' sangkompol-sangkompol.
20 Matana ilio bo sida pikit tuu', ka' wulan somo koi rara',
mongolukoni kotakaanna ilionna Tumpu men balaki' ka' pore.
21 Tempo iya'a, ime a men parasaya ka' miki tulung na Tumpu, ia salamatkonon.’
22 Utu-utus samba Israel! Porongori a wurungku kani'imari: Yesus samba Nazaret iya'a mase mian men ia potuutuu' Alaata'ala na ko'omuu. Alaata'ala nomokau i Ia ningilimang men kosamba', ka' oosan koi men kuu inti'imo. 23 Yesus men ia rookon Alaata'ala koi panduung-Na ka' sagia-Na, kuu papateimo, gause i kuu namatalai mian men ba'idek a gau'na nansaliipkon i Ia.* Mat. 27:35; Mrk. 15:24; Luk. 22:23; Yoh. 19:18
24 Kasee Alaata'ala nomotuo'i i Ia noko daa lapus. Alaata'ala nunguarkon i Ia na kolapusan, gause kolapusan sian momoko mungkuasai i Ia pataka manau'.* Mat. 28:5-6; Mrk. 16:6; Luk. 24:5
25 Ka' i Yesus, isian uga' ia tundun i Daud taena,
‘Yaku' nimiile' Tumpu sinampang na aropku.
Ia isian na uananku, mbali' daa i yaku' sianta pokoonna upa sege-segeion.* Mzm. 16:8-11
26 Mbali' iya'a, noangku beles.
Yaku' muntunde' Tumpu, ka' wakangku bo mempeperai men ooskononku na Ko'ona,
27 gause Tumpu sianta mandalai i yaku' tontako' na dodongoanna mian lapus,
ka' i Kuu sianta momoturang poposuu'-Muu men malolo' iya'a munsuri kosilaka'an.
28 Kuu nuntundunkon na ingku' sasalanna tutuo';
Kuu mangawawau i yaku' beles na arop-Muu.’
29 Utu-utus! Yaku' batundun losop-losop na ko'omuu muntundun i Daud men pulina lipu'ta. Ia nolapusmo ka' nitanom, ka' baleananna dauga' isian pataka koini'i. 30 Kasee ka' i Daud iya'a sa'angu' nabii, mbaka' ia ninginti'i se' Alaata'ala nontoon i Ia tia sumpa' se' Alaata'ala bo momo'oruang sa'angu' mian men lee'na bo sida tomundo' koi ia.* Mzm. 132:11; 2Sam. 7:12-13 31 Mbali' iya'a ia noko pimiile'mo men na olukon, ka' nuntundun pomotuo'ian soosoodo i Tomundo' Pansalamatkon, koi men taena, ‘Ia sianta tontako' na dodongoanna mian lapus ka' waka-Na sianta baras.’ 32 Yesusmo kani'i a men ia potuo'i Alaata'ala, ka' i kai wiwi'na a nimiile'. 33 Ka' sarataa i Ia ia po'oruang Alaata'ala paraas uanan-Na,* ia po'oruang Alaata'ala paraas uanan-Na: Na adat kebiasaanna Yahudi, mian men angga'ion ka' sida bo pinginti'i po'oruangon paraas uananna Tomundo'. Ia nangalabot Alus Molinas men nitoonkon, kasi Ia rookon na mian biai'. Men kuu rongor ka' kuu piile' umba'a, mase Alus Molinas men ia rookon i Yesus na ko'omai. 34 Taasi' se' i Daud a men nasawe' na surugaa, kasee i ia tongko' nuntundun koi men taena,
‘Alaata'ala isian nangaan na Tumpungku tae-Na,
35 “Alaka' oruang na paraas uanan-Ku,
pataka Yaku' mompoporungku' giigii' mian men mangka'idek i Koo sida malolo' na Ko'oom.” ’* Mzm. 110:1
36 Mbali' iya'a giigii' samba Israel tio tuutuu' minginti'i se' Alaata'ala nangawawaumo i Yesus men kuu saliip iya'a nosidamo Tumpu ka' Tomundo' Pansalamatkon.”
37 Sarataa i raaya'a nongorongor se' koiya'a a sasalanna, raaya'a nunsurimo se' i raaya'a sala' ka' ninsosol, kasi nimikirawar ni Petrus tia poposuu' men sambana taena, “Utu-utus! Kalu se' koiya'a, tio koi upa men wawauonmai?”
38 Taeni Petrus, “Sosoli ka' kadarai a gau'muu men ba'idek. Kuu sanda-sanda' tio saranion mangaan ngaan ni Yesus Kristus, kada' dosamuu ampunion ka' i kuu sida mangalabot Alus Molinas men rookononna Alaata'ala. 39 Gause Alus Molinas men ia toonkon Alaata'ala iya'a mase bo ko'omuu pataka na lee'muu, ka' uga' bona mian men isian na dodongoan oloa men bo leelo'onna Tumpu Alaata'ala taka na Ko'ona.”
40 Koiya'a a men ia tundunkon i Petrus na ko'ona i raaya'a. Ka' uga' tia tundunan sambana, ia nangama-amati kada' i raaya'a minti rensa na lipu' men ba'idek iya'a, men bo ukumonna Alaata'ala.
Tutuo'na Mian Parasaya Men Tumbe
2:41-47
41 Mian men nangalabot wurung ni Petrus nisaranimo, ka' na ilio iya'a, mian men parasaya nokanturanganmo toro tolu' loloon mian. 42 Raaya'a rampot na pisiso'na poposuu' ka' malia' pootatakai. Raaya'a sinampang kumaan ruru-ruru' ka' basambayang.
43 Tempo mian biai' nimiile' biai' a upa kosamba' tia oosan men wawauonna poposuu', mian biai' iya'a nosamba'mo. 44 Ka' giigii' mian men noparasayamo uga' sinampang poowawa pore, ka' giigii' upa men isian na ko'ona i raaya'a, wiwi'na mian a pontombonoi. 45 Ka' isian i raaya'a men mambalukkon kupangna ka' mongobo-oboskon na mian wiwi'na koi men paraluuionna i raaya'a sanda-sanda'. 46 Raaya'a sianta kobangaran kasee sanga-sangada barimpung sanda' ilio na Laiganna Alaata'ala. Raaya'a mungurumpi-rumpik roti ka' kumaan ruru-ruru' na laiganna i raaya'a sanda-sanda' poopoobobolos. Raaya'a beles ka' noana i raaya'a uga' ma'amat na mian. 47 Raaya'a muntunde' Alaata'ala ka' kolingu'na mian. Sanda' ilio koturangian a kobiai'na mian men salamatkononna Tumpu.

*2:17 Yl. 2:28-32

*2:23 Mat. 27:35; Mrk. 15:24; Luk. 22:23; Yoh. 19:18

*2:24 Mat. 28:5-6; Mrk. 16:6; Luk. 24:5

*2:25 Mzm. 16:8-11

*2:30 Mzm. 132:11; 2Sam. 7:12-13

*2:33 ia po'oruang Alaata'ala paraas uanan-Na: Na adat kebiasaanna Yahudi, mian men angga'ion ka' sida bo pinginti'i po'oruangon paraas uananna Tomundo'.

*2:35 Mzm. 110:1