Bunga' sura'na Paulus lako kombonganna to mangngorean dio
Tesalonika
Pungngu' tannunna
Tesalonika iamo kota nangei ma'to'gonan gubernur mesa propinsi disanga Makedonia illalan kaparentaanna Roma. Illalan inde kotae umbai dengan la'bi dua ratu' sa'bunna tau, sirau-rau dengan to Yahudi anna to salianna to Yahudi. Inde to salianna to Yahudie tae' ummissanan Puang Allata'alla anna anggamo ma'rupa-rupa dewata lino napenombai.
Tapakala sae Paulus sola Timotius anna Silas umpalanda' Kareba Kadoresan tama inde kotae, napolalan buda to salianna to Yahudi mangngorean lako Puang Yesus Kristus (Ur. 17:1-4).
Tae' masae mangkanna, dengammi pira-pira to Yahudi mangungngu' penawa lako Paulus lambisan undapai Paulus umpalanda' Kareba Kadoresan battu dikua umpa'pa'guruan aluk Kasaranian lako to salianna to Yahudi. Napolalan le'ba Paulus umpellei Tesalonika lu lako Berea (Rasul 17:2-10).
Masae-saei umpelleinna Tesalonika, kendekmi kamamallisan illalan penawanna Paulus lako sa'do'doranna to mangngorean dio Tesalonika. Sapo tae' mala lao napellambi'i, napolalan Timotiusmo nasua lako lao umpesa'dingngi battu la tontongpi kapangngoreananna (1Tes. 3:1-2).
Sulei Timotius dio mai, dore'mi Paulus urrangngi diona kapangngoreananna anna pa'kamasena to nakala' kombonganna to mangngorean dio Tesalonika. Napolalan ummuki' sura' sola solana lako, la naola umpakilalai anna tuttuan umpakatoto'i kapangngoreananna. Napakilala polepi diona pa'palakona Paulus anna illalampa alla'-alla'na. Nauki' tomi duka' illalan sura'na petimba'na lako to dio Tesalonika diona kasaeanna sule Puang Yesus Kristus annu dengan kendek pekutana nakua: “Umba ia nakua to mangngorean ke matemi anna mane sae sule Puang Yesus?” Dengan toi duka' nakua: “Piran tappa' sae sule Puang Yesus?” Nananna'mi Paulus la pantan untarunduk karanganna anna la sitonda kaparannuan ummampai kasaeanna sule Puang Yesus.
Iamo te pungngu' tannunna sura'na Paulus bunga'nae lako kombonganna to mangngorean dio Tesalonika.
Lesoanna issinna
1. Su'bakan kada (1:1)
2. Pa'kurrusan sumanga'na Paulus ura'na kapangngoreananna to Tesalonika (1:2-10)
3. Pengkaranganna Paulus dio Tesalonika (2:1-16)
4. Pa'bunu' penawanna Paulus morai la lao pole umpellambi'i to Tesalonika (2:17-3:13)
5. Panggauan mapia la umpomasannang penawanna Puang Allata'alla (4:1-12)
6. Kasaeanna Puang Yesus kapenduanna (4:13-5:11)
7. Katampakanna pepakilala (5:12-22)
8. Bubungna sura' (5:23-28)
1
Kada salama'na Paulus sola solana
Inde sura'e lu dio mai kaleki, Paulus sola Silwanus* Illalan basa Latin disanga Silwanus, sapo illalan basa Yunani disanga Silas (itai illaan Ur. 17:4). anna Timotius lako anggammua' sa'do'dorangki to nakala' kombonganna to mangngorean dio Tesalonika petauanna Puang Allata'alla Ambeta anna Puang Yesus Kristus. Anna Puang Allata'allamora untamba'koa' anna tandoikoa' kamasakkean.
Kapangngoreananna to Tesalonika nakurru'i sumanga' Paulus langngan Puang Allata'alla
Sima'kurru' sumanga' liukan langngan olona Puang Allata'alla ura'na kapangngoreanammua' anna kisa'bu' liukoa' ke ma'sambayangngokan. Kitetteran liu langngan Puang Allata'alla Ambeta umba susi pa'palakomua' ura'na kapangngoreanammua' lako Puang Yesus, anna pa'kamasemua' umpamoloi tau senga', sola kamatutuammua' ura'na kaparannuammua' lako Puang Yesus Kristus Dewatanta.
Mentu'koa' sa'do'dorangki to nakamasei Puang Allata'alla, kikurru'i liu duka' sumanga' aka kiissanan kumua mangkamokoa' napile la mendadi petauanna. Ia kingei ummissananni aka ianna kipalandasangkoa' Kareba Kadoresan, tae' angga ummolai tula'na ma'rupa tau, sapo' siolaan kakuasaanna Penawa Masero. Tae'kan malaya' umpalanda' inde Kareba Kadoresanne aka kiorean kumua manassa. Mukilalai duka' umba nakua pa'palakoki umpa'kadua-duaikoa' angki illalampa alla'-alla'mua'. Anna kiissanan toi duka' kumua mangkamokoa' dipile annu' mupampalapaimokan la'bi-la'binna umpampalapaimokoa' Puang Yesus Dewatanta. Aka moika anna untammukoa' kamaparrisan mabanda', sapo' tontong liukoa' dore' untarima kareba untetteran Puang Yesus. Inde kadoresammua'e lu yao mai Penawa Masero. Lambisan napotandengammokoa' angganna to mangngorean illaan propinsi Akhaya anna Makedonia. Aka kareba untetteran Puang Yesus Dewatanta mengkalao illaan alla'-alla'mua' napolalan ussambai lembangna propinsi Makedonia anna Akhaya. Sapo' kareba diona kapangngoreanammua' langngan Puang Allata'alla napelele asammi tau, lambisan ta'mo manggi' kitula' diona kara-kara iatoo. Aka natula' asammokoa' tau umba mukua untarimakan anna umba mukuaa' umpemboko'i dewata lino, mupolalan unturu' dewata tongan iamo Puang Allata'alla dewata tuo. 10 Natula' toi duka' umba mukuaa' ummampai kasaeanna sule Anakna yao mai suruga to mangka napatuo sule dio mai alla'na to mate, iamo Puang Yesus to la ullappasangkia' dio mai ara' kamainna Puang Allata'alla la melambi' ke dako'.

*1:1 Illalan basa Latin disanga Silwanus, sapo illalan basa Yunani disanga Silas (itai illaan Ur. 17:4).