Lamatuaꞌ Yesus Dudꞌui Malolen
tungga
Yohanis
1
Yesus naa, seka?
Fefeu na, Lamatualain Dedꞌea-oꞌolan sia memaꞌ ena.
Lamatualain Dedꞌea-oꞌolan, naeni Atahori esa.
Atahori naa naꞌabꞌue no Lamatualain.
Eni o, Lamatualain boe.
Leleꞌ lalai no raefafoꞌ nda feꞌe dadꞌi sa,
Atahori naa sia memaꞌ no Lamatualain ena.
Lamatualain naꞌadadadꞌiꞌ basa-bꞌasaꞌ e, nendiꞌ Dedꞌea-oꞌolan.
Nda hambu sudꞌiꞌ a saa esa dadꞌi sa boe, mete ma Atahori naa nda tao sa.
Eni, masodꞌaꞌ a okan.
Dadꞌi atahori mana hambu masodꞌa matetuꞌ a,
ara rasodꞌa mia E.
Ana o onaꞌ Manggareloꞌ mana naronda,
fo atahori mana rasodꞌa sia Manggareloꞌ naa,
bisa rita ma rahine.
Manggareloꞌ naa, naronda tora maꞌahatuꞌ a rala;
de maꞌahatuꞌ a nda ai-baa nala Manggareloꞌ naa sa.
Huu Manggareloꞌ naa naronda nakandooꞌ a.
Naa, hambu atahori laen esa, naran Yohanis. Lamatualain o denu e boe, Mateos 3:1; Markus 1:4; Lukas 3:1-2 fo dadꞌi sakasii mana dui-bꞌengga Manggareloꞌ naa neu atahori. Naa fo basa atahori ramahere neu Lamatuaꞌ, huu Yohanis oꞌolan.
Yohanis ia, nda Manggareloꞌ naa sa. Te Lamatualain denu e dui-bꞌengga soꞌal Manggareloꞌ naa neu atahori. Huu Atahori mana dadꞌi Manggareloꞌ matetuꞌ a, nae nema sia raefafoꞌ ia. Manggareloꞌ naa mana tao dala-dalaꞌ ndoo-tetuꞌ ra nenenitaꞌ soaꞌ neu basa atahori.
10 Mae Ana tao basa mana sia raefafoꞌ ia ra dadꞌi ena o, te atahori sia raefafoꞌ ia nda rahine E sa, leleꞌ Ana nema leo sia ia. 11 Mae Ana nema leo no Eni atahori nara o, te ara nda nau simbo E sa. 12 Mae onaꞌ naa o, basa atahori mana simbo ma ramahere neu E, Ana fee se hak dadꞌi Lamtualain ana nara. 13 Naa onaꞌ sira nenebonggi baliꞌ ena. Te sira nenebonggi feuꞌ naa, nda onaꞌ atahori bonggi ana dikiꞌ sa. Ma nda mia touꞌ esa mana hii-nau hambu tititi-nonosiꞌ sa. Te ara dadꞌi Lamatualain ana nara, huu Lamatualain mana fee se masodꞌa feuꞌ naa.
14 Boe ma, ‘Lamatualain Dedꞌea-oꞌola’ naa,
nenebonggiꞌ dadꞌi atahori.
Ana leo sia taladꞌa tara.
Hita mete-tita Eni manaselin.
Eni manaseliꞌ onaꞌ naa, huu Eni, Lamatualain Ana isen.
Ana hiiꞌ a natudꞌu rala malolen nema nggita,
huu memaꞌ Eni ndolu-hadꞌan onaꞌ naa ena.
Boe ma basa saa fo Ana nafadꞌe soꞌal Lamatualain, memaꞌ tetebꞌes.
15 Naa, Yohanis naa, dui-bꞌengga soꞌal Atahori ia. Ana nameli nae, “Rena, e! Eni ia, au dui ena ae, ‘Dei fo Atahori esa nae nema. Eni manaseliꞌ lenaꞌ au. Huu nda feꞌe bonggi au sa te, Ana sia naꞌahuluꞌ ena!’ ”
16 Yohanis olaꞌ naꞌo naa, huu Atahori naa hiiꞌ a natudꞌu rala malolen. Boe ma Ana tao nasafafali taꞌo naa nakandooꞌ a soaꞌ neu basa nggita. 17 Lele uluꞌ a, baꞌi Musa naꞌondaꞌ Lamatualain Hohoro-lalanen soaꞌ neu bei-baꞌi tara. Te aleꞌ ia, Atahori naa, naeni Yesus Kristus, mana natudꞌu Lamatualain rala ralolen neu nggita. Boe ma basa saa fo Ana nafadꞌe soꞌal Lamatualain, memaꞌ tebꞌe. 18 Nda hambu atahori esa sa boe mana nita tebꞌe-tebꞌeꞌ Lamatualain. Te Eni Ana ise susuen, mana natudꞌu neu nggita Lamatualain ralan. Anaꞌ naa, sia Aman bobꞌoan. Huu Eni o, Lamatualain boe.
Yohanis mana saraniꞌ a natudꞌu Lamatuaꞌ Yesus
(Mateos 3:1-12; Markus 1:1-8; Lukas 3:1-18)
19 Lao esa, atahori Yahudi ra malangga nara sia Yerusalem denu malangga agama hira ro atahori hira mia suku Lewi mana lole-lau sia Lamatualain Ume Hule-oꞌe Huun. Ara reu sia loe Yarden bobꞌoan* Yohanis mamana sarani atahorin, haꞌi mia tatadꞌa ka 28. de ratane Yohanis mana saraniꞌ a rae, “Ho ia, Kristus fo Lamatualain helu-fuli nae haitua nemaꞌ a, do?”
De nafadꞌe se nae, eni ia, seka. 20 Ana nataa relo-relo nae, “Hokoꞌ. Au ia, nda Kristus sa.”
21 Boe ma ratane seluꞌ rae, “Mete ma taꞌo naa, ho ia, seka? Baꞌi Elia, do?”
Ana nataa nae, “Hokoꞌ boe.”
Boe ma ratane fai rae, “Afiꞌ losa ho ia, Lamatualain mana ola-olan laen, do?”
Ana nataa nae, “Hokoꞌ boe.” Dui Seluꞌ Dala Masodꞌa 18:15, 18; Meleaki 4:5
22 Basa naa ma, ara ratane seluꞌ rae, “Naa, mete ma taꞌo naa, ho ia, seka? Mufadꞌe dei! Huu hai musi baliꞌ mii mifadꞌe neu malangga-malangga mana denu hai ra. Tulun dei!”
23 Boe ma ana olaꞌ tungga saa fo baꞌi Yesaya suraꞌ nita oi,
“Au ia, naeni atahori mana nameli sia mamana rouꞌ oi,
‘Basa atahori mihehere tao milole dalaꞌ ra,
fo simbo Lamatuaꞌ neneman!
Tao mitetu dalaꞌ fo soru E.’ ” Yesaya 40:3
24 Sia atahori mana rema mia Yerusalem taladꞌa nara, hambu atahori hira mia partei agama Farisi. 25 Basa ma ratane Yohanis rae, “Taꞌo ia. Mete ma ho nda Kristus sa, nda baꞌi Elia sa, ma nda Lamatualain mana ola-olan sa, na, taꞌo bee de sarani atahori? Hambu hak mia bee?”
26 De Yohanis nataa nae, “Au ia, sarani atahori endiꞌ a oe. Te hambu Atahori esa sia taladꞌa mara ena, te nda mihine sa. 27 Eni manaseliꞌ lenaꞌ au, mae au unori uꞌuhuluꞌ atahori. Mae dadꞌiꞌ a Eni aten boe o, au nda undandaa sa.” Susura dedꞌea Yunani mbaraaꞌ a nae, “sefi tali laopei na o, au nda undandaa sa.” Eni sosoan nae, Yohanis atahori ana dikiꞌ a. Mae dadꞌiꞌ a Lamatuaꞌ Yesus aten o, eni nda nandandaa sa.
28 Basa dalaꞌ ia ra dadꞌi sia Betania, sia loe Yarden bobꞌoan. Yohanis no ana mana tungga nara sarani atahori sia naa. ‘Betania’ ia, laen mia kambo Betania mana deka-deka sia kota Yerusalem. Te eni mamanan nda bubꞌuluꞌ sa. Atahori mahineꞌ ra duꞌa rae, mbei ma ia onaꞌ mamana Basan, mana sia dano Galilea bobꞌoa rulun, huu Yosefus o suraꞌ mamanaꞌ naa naran ‘Batanea’. Yosefus naa, atahori Yahudi esa mana suraꞌ sajara Israꞌel fee mana parenda Roma.
Lamatuaꞌ Yesus, onaꞌ Lamatualain Bibꞌi Lombo Anan
29 Mbilaꞌ neu ma, Yohanis mete nita Yesus laoꞌ nisiꞌ e. Boe ma ana olaꞌ nae, “Mete neu Atahori mana sia naa dei! Eni, Lamatualain Bibꞌi Lombo Anan mana dadꞌi tutunu-hohotuꞌ fo tefa-soi atahori sia raefafoꞌ ia sala-kilu nara. 30 Atahori ia, au ufadꞌe neu nggi afis a ena ae, ‘Dei fo Atahori esa nema. Eni manaseliꞌ lenaꞌ au, huu Ana sia naꞌahuluꞌ au ena.’ 31 Fai maꞌahulun, au nda uhine ae, Eni, Kristus sa. Mae onaꞌ naa o, uhine ena ae au musi fee atahori Israꞌel ra rahine E. Huu naa, au uma fo sarani atahori endiꞌ oe.
32-33 Lamatualain denu au sarani atahori endiꞌ oe. Ana o nafadꞌe au nae, ‘Dei fo Atahori esa nisiꞌ nggo. Basa naa ma, Dula-dale Ngga onda nema leo sia E. Atahori naa, mana nendi Dula-dale Meumare Ngga, fo fee koasa neu atahori Ngga ra.’ Leleꞌ Atahori naa nema, au nda uhine tuteꞌ E sa. Te leleꞌ au ita Lamatualain Dula-dalen onda nema mia lalai a onaꞌ mbui lunda, tee neu E, dei de au uhine E ae, ‘Atahori ia, Eni ena!’ 34 Au ita dalaꞌ naa ra no mata ngga. Basa de au ufadꞌe neu nggi ae, ‘Atahori mana nemaꞌ naa, naeni Lamatualain Anan!’ ”
Lamatuaꞌ Yesus pili ana mana tungga fefeu nara
35 Mbilaꞌ neu ma, Yohanis nambariiꞌ no ana mana tungga nara, atahori rua. 36 Leleꞌ Yohanis nita Yesus laoꞌ tungga naa, ana nafadꞌe nae, “Mete dei! Huu Eni ia, Lamatualain Bibꞌi Lombo Anan dei fo mana dadꞌi tutunu-hohotuꞌ!”
37 Basa ma Yohanis ana mana tungga karua nara mana rena oꞌolan, lao hela e, de reu tungga Yesus. 38 Boe ma Yesus heoꞌ dean, ma nita se laoꞌ tungga Eni. Boe ma natane se nae, “Taꞌo bee? Parlu, do?”
Ara ratane mbali E rae, “Rabi leo sia bee?” (Sira dedꞌea Aram, ‘Rabi’ sosoan nae, ‘Ama Meser’.)
39 Yesus nataa nae, “Ima fo mita neuꞌ ena.” Boe ma ara tungga E, de rita mamana leleon. Leleꞌ ara losa, mbei ma liiꞌ haa boboon ena. De ara rahani ro E losa relo a mopo.
40 Naa, mia atahori karuaꞌ mana rena Yohanis oꞌolan, ma tungga Yesus naa, esa naran Anderias. Eni, Simon Petrus odin. 41 Baliꞌ losa-losaꞌ ma Anderias neu sangga aꞌan Simon nae, “We, aꞌa! Hai mindaa mo Mesias ena!” (Sia sira dedꞌean ‘Mesias’ sosoan nae, ‘Kristus, naeni Atahori fo Lamatualain helu-fuli memaꞌ eniꞌ a lele uluꞌ a fo nae haitua nemaꞌ a.’) 42 Basa ma, ana no aꞌan nisiꞌ Yesus.
Boe ma Yesus mete e, de nafadꞌe nae, “Ho ia, Simon. Amam, Yohanis. Mia faiꞌ ia, atahori roꞌe nggo, rae ‘Kefas’ ” (Eni sosoan onaꞌ ‘Petrus’, naeni ‘fatu’.)§ Naraꞌ Kefas naa, mia dedꞌea Aram kefa. Eni sosoan ‘fatu’. Naraꞌ Petrus naa, mia dedꞌea Yunani petra. Eni sosoan o ‘fatu’ boe.
Lamatuaꞌ Yesus noꞌe Filipus no Natanel
43-44 Sia naa hambu atahori laen esa, naran Filipus. Eni kambon, Betsaida. Petrus no Anderias o mia naa rema boe.
Naa, mbilaꞌ neu ma, Yesus naꞌetuꞌ nae neu sia profinsi Galilea. Boe ma neu nandaa no Filipus, de Ana noꞌe nae, “Uma, tungga Au fo dadꞌi atahori ngga!”
45 Basa ma Filipus neu sangga Natanel, de nafadꞌe nae, “Aꞌa, e! Hai mindaa mo Atahori fo baꞌi Musa suraꞌ sia Lamatualain Hohoro-lalanen ena. Lamatualain mana ola-olan daluhuluꞌ ra suraꞌ soꞌal Atahori ia boe. Eni naran Yesus, mia kambo Nasaret, ma aman, naran Yusuf.”
46 Te Natanel nataa nae, “Atahori Nasaret!? Aweꞌ! Nda hambu dala maloleꞌ esa sa boe, laoꞌ mia naa nema sa, o!”
Boe ma Filipus nae, “We! Afiꞌ taꞌo naa. Uma fo mita no matam!”
47 Leleꞌ Natanel laoꞌ nema, Yesus nita e memaꞌ ena, de nae, “Eni ia, atahori ndoos! Huu sia ralan, nda hambu peko-lelekoꞌ sa. Eni atahori Israꞌel tebꞌe-tebꞌeꞌ!”* Yesus naꞌaminaꞌ dedꞌeat sia ia. Huu leleꞌ Lamatualain nda feꞌe fee naraꞌ ‘Israꞌel’ neu baꞌi Yakob sa, naraꞌ Yakob sosoan ‘mana eꞌedik’. (Mete sia Dudꞌuit Fefeuꞌ a 27:1-40; 32:22-32.) Yesus masud na sia ia nae, Natanel ia, atahori Israꞌel mataꞌ laen mia baꞌi Yakob. Huu Natanel ia, atahori rala ndoos.
48 Natanel natane nae, “Taꞌo bee de Papa nahine au?”
Yesus nataa nae, “Taꞌo ia. Au ita nggo ena leleꞌ mia hau naa huun. Dedꞌea Indonesia nae ‘pohon ara’ mia dedꞌea Yunani συκῆ (sukē). Te Susura Meumareꞌ natudꞌu hau huuꞌ esa sia naa fo atahori ra biasa raa boan. Sia Indonesia seriꞌ rulu, atahori nda raa ‘hau kaaꞌ’ boan sa. Dadꞌi ‘pohon ara’ sia Susura Meumareꞌ dedꞌea Indonesia, nda onaꞌ hau kaaꞌ mana sia ia sa. Leleꞌ naa, Filipus nda feꞌe neu noꞌe nggo sa.”
49 Boe ma Natanel nataa nae, “Ama Meser ia, tantu Lamatualain Anan! Boe ma Amaꞌ o, tantu hai atahori Israꞌel ra Manem boe!”
50 Yesus natane e nae, “Seꞌu te ho ia, mumuhere neu Au, huu faꞌ ra Au ae, ‘Au ita nggo leleꞌ ho mia hau huuꞌ a raeꞌ,’ do? Musunedꞌa, te dei fo bisa mita dala-dala manaseliꞌ lenaꞌ naa fai!
51 Tebꞌe! Au ufadꞌe memaꞌ. Dei fo ama mita lalai a sii. Boe ma Lamatualain ate nara mana sia sorga ra onda-hene sia Au bobꞌoa ngga. Ma Au ia, Atahori Matetuꞌ a.” Sia Dudꞌuit Fefeuꞌ a 28:10-17; Yakob nalamein sia Betel. Sia meit na, ana nita Lamatualain ate nara mana sia sorga ra onda-hene sia eꞌedaꞌ esa fo Yakob babae nae “lelesu nisiꞌ sorga”.

1:6 Mateos 3:1; Markus 1:4; Lukas 3:1-2

*1:19 Yohanis mamana sarani atahorin, haꞌi mia tatadꞌa ka 28.

1:21 Dui Seluꞌ Dala Masodꞌa 18:15, 18; Meleaki 4:5

1:23 Yesaya 40:3

1:27 Susura dedꞌea Yunani mbaraaꞌ a nae, “sefi tali laopei na o, au nda undandaa sa.” Eni sosoan nae, Yohanis atahori ana dikiꞌ a. Mae dadꞌiꞌ a Lamatuaꞌ Yesus aten o, eni nda nandandaa sa.

1:28 ‘Betania’ ia, laen mia kambo Betania mana deka-deka sia kota Yerusalem. Te eni mamanan nda bubꞌuluꞌ sa. Atahori mahineꞌ ra duꞌa rae, mbei ma ia onaꞌ mamana Basan, mana sia dano Galilea bobꞌoa rulun, huu Yosefus o suraꞌ mamanaꞌ naa naran ‘Batanea’. Yosefus naa, atahori Yahudi esa mana suraꞌ sajara Israꞌel fee mana parenda Roma.

§1:42 Naraꞌ Kefas naa, mia dedꞌea Aram kefa. Eni sosoan ‘fatu’. Naraꞌ Petrus naa, mia dedꞌea Yunani petra. Eni sosoan o ‘fatu’ boe.

*1:47 Yesus naꞌaminaꞌ dedꞌeat sia ia. Huu leleꞌ Lamatualain nda feꞌe fee naraꞌ ‘Israꞌel’ neu baꞌi Yakob sa, naraꞌ Yakob sosoan ‘mana eꞌedik’. (Mete sia Dudꞌuit Fefeuꞌ a 27:1-40; 32:22-32.) Yesus masud na sia ia nae, Natanel ia, atahori Israꞌel mataꞌ laen mia baꞌi Yakob. Huu Natanel ia, atahori rala ndoos.

1:48 Dedꞌea Indonesia nae ‘pohon ara’ mia dedꞌea Yunani συκῆ (sukē). Te Susura Meumareꞌ natudꞌu hau huuꞌ esa sia naa fo atahori ra biasa raa boan. Sia Indonesia seriꞌ rulu, atahori nda raa ‘hau kaaꞌ’ boan sa. Dadꞌi ‘pohon ara’ sia Susura Meumareꞌ dedꞌea Indonesia, nda onaꞌ hau kaaꞌ mana sia ia sa.

1:51 Sia Dudꞌuit Fefeuꞌ a 28:10-17; Yakob nalamein sia Betel. Sia meit na, ana nita Lamatualain ate nara mana sia sorga ra onda-hene sia eꞌedaꞌ esa fo Yakob babae nae “lelesu nisiꞌ sorga”.