6
Lamatuaꞌ Yesus nahao atahori rifon lima lenaꞌ
(Mateos 14:13-21; Markus 6:30-44; Lukas 9:10-17)
1-4 Basa ma atahori Yahudi ra fai malole ‘Paska’ na deka-deka ena. Boe ma Yesus se risiꞌ dano Galilea bobꞌoan. (Dano a nara laen na, naeni ‘Tiberias’.) Atahori hetar tungga E naa reu, huu ara rita manadadꞌi-manaseliꞌ fo Ana taoꞌ ra, naeni leleꞌ Ana tao nahaiꞌ atahori mamahedꞌiꞌ ra. Losa dano a seriꞌ, ma Yesus no ana mana tungga nara hene risiꞌ lete anaꞌ esa. De ara endoꞌ mia naa.
Leleꞌ Yesus nita atahori hetar rema raꞌabꞌue, ma Ana natane ana mana tunggan esa, naran Filipus nae, “Hita bisa hasa nanaat sia bee, fo tahao neu atahori ia ra?” Memaꞌ Yesus nahine nae tao taꞌo bee. Te Ana olaꞌ naꞌo naa nae sobꞌa Filipus.
Boe ma Filipus nataa nae, “Aweꞌ! Onaꞌ mae tukan esa, tao ue-tataos fai natun rua o, nggadꞌin nda feꞌe dai fo hasa roti fee neu basa se sa! Mae atahori esa na hambuꞌ a roti mbeiꞌ a o, naa nda dai sa!”
Basa ma, Yesus ana mana tunggan esa fai, naran Anderias, naeni Simon Petrus odin, nafadꞌe Yesus nae, “Papa! Hambu anak esa sia ia nendi roti bueꞌ lima, no uꞌu rua. Te naa nda bisa dai nehao neu atahori desi basa ia sa!”* Susura dedꞌea Yunani mbaraaꞌ a sura oi, ara tao roti ia mia krithinos. Alkitab dedꞌea Indonesia suraꞌ oi, ‘jelai’. Deken nae onaꞌ mbelahieꞌ.
10 Sia naa hambu uru naeꞌ. Basa ma Yesus denu ana mana tungga nara nae, “Fee se endoꞌ leo.” Boe ma ara endoꞌ. Leleꞌ naa, atahori hetar seli! Akaꞌ touꞌ ra o, mbei ma atahori rifon lima.
11 Yesus haꞌi nala roti ra, ma noꞌe makasi mbali Lamatualain. Boe ma Ana banggi fee neu ana mana tungga nara. De ara reu pala fee neu atahori ra. Ana tao uꞌu onaꞌ naa boe. Basa se raa losa raꞌabeta.
12 Leleꞌ basa se raa losa raꞌabeta ena, ma Yesus denu ana mana tungga nara nae, “Miduru mala baliꞌ nanaat lenaꞌ ra, fo afiꞌ hambu nene leꞌa-nggari hendi parsumaꞌ a.” 13 De ara raduru rala baliꞌ nanaat lenaꞌ mia roti bue lima naa ra, sofe boa sanahulu rua.
14 Leleꞌ atahori hetar rita manadadꞌi-manaseliꞌ fo Yesus taoꞌ naa, ara rae, “Awii! Eni ia, tantu Mana Ola-olaꞌ fo Lamatualain helu basa nae haitua nemaꞌ a.” 15 Yesus bubꞌuluꞌ oi, atahori hetar naa ra rae raꞌasusuuꞌ Eni dadꞌi maneꞌ. Basa ma Ana fela lao, ma Ana hene naꞌadodꞌooꞌ nisiꞌ lete ana dikiꞌ esa, fo akaꞌ mesaꞌ Ne sia naa.
Lamatuaꞌ Yesus laoꞌ sia oeꞌ ata
(Mateos 14:22-33; Markus 6:45-52)
16 Leleꞌ relo a feꞌe mopo ena, Yesus ana mana tungga nara onda dano reu. 17 Yesus nda feꞌe nema naꞌabꞌue no se sa. Boe ma ara hene risiꞌ ofaꞌ esa, de sefe risiꞌ kota Kapernaum, sia dano a seriꞌ. Leleꞌ ara sefe te maꞌahatuꞌ ena. 18 Boe ma dano a naree neu-nema, huu sanggu anin humbu naꞌamiminaꞌ. 19 Leleꞌ Yesus ana mana tungga nara sefe mbei ma kilo lima, ma ara rita Ana laoꞌ sia oeꞌ ata. Ana neu deka-deka sira ofan, ma ramatau rala seli.
20 Te Yesus nafadꞌe nae, “We! Afiꞌ mimitau! Huu ia Au.” 21 Huu naa, de ara nda ramatau sa ena. Boe ma ara nau-nauꞌ a fo Ana hene ofaꞌ naꞌabꞌue no sira. Nda medꞌa sa te, ofaꞌ a losa sira mamana seseen ena.
Atahori ra sangga Lamatuaꞌ Yesus
22-24 Mbilaꞌ neu ma, atahori hetar naa ra feꞌe sia dano a seriꞌ. Ara deka-deka ro mamanaꞌ fo Yesus noꞌe makasi mbali Lamatualain, basa de fee se raa. Boe ma ara rahine rae, afis a akaꞌ ofaꞌ esa sia naa. Te Yesus ana mana tungga nara rendi ofaꞌ naa, de lao hela mamanaꞌ naa ena. Yesus nda sae ofaꞌ naa namaloloꞌ no ana mana tungga nara sa.
Te hambu ofaꞌ laen hira mia kota Tiberias mana reu-rema sia mamanaꞌ naa. Basa ma, leleꞌ atahori hetar rahine rae, Yesus no ana mana tungga nara nda sia naa sa ena, boe ma ara sae ofaꞌ laen ra, de reu sangga Yesus sia Kapernaum, sia dano a seriꞌ fai.
Lamatuaꞌ Yesus onaꞌ Roti mana nendi masodꞌaꞌ
25 Basa ma ara randaa ro Yesus sia dano a seriꞌ. Boe ma ara ratane Eni rae, “Papa Meser! Papa losa ia, eni bees?”
26 Yesus nataa nae, “Matetun, taꞌo ia: hei nda sangga Au huu mita manadadꞌi-manaseliꞌa sa. Te hei sangga Au, huu Au uhao nggi, losa miꞌibeta. 27 Rena malolole! Afiꞌ tao ues fo hambu akaꞌ nanaat mana dei fo noe hendi. Malole lenaꞌ ama tao ues fo hambu nanaat mana naꞌatataaꞌ nakandoo, mana nendi masodꞌa ndoo-tetuꞌ nda mana basaꞌ sa. Huu Au ia, naeni Atahori Matetuꞌ a. Au mana bisa fee nggi masodꞌaꞌ naa. Huu Amaꞌ sia sorga fee hak naa neu Au ena.”
28 Boe ma ara ratane rae, “Mete ma taꞌo naa, na, hai musi tao taꞌo bee, naa fo hai bisa milalao Lamatualain ue-tataos na?”
29 Yesus nafadꞌe nae, “Lamatualain ue-tataon, taꞌo ia: hei musi mimihere Au. Huu Lamatualain mana denu Au.”
30 Basa ma ara ratane fai rae, “Papa nau mutudꞌu manadadꞌi-manaseliꞌ onaꞌ beek, naa fo hai mita, ma mimihere neu Papa? Boe ma, Papa nau tao saa fee hai fai? 31 Conto onaꞌ, hita bei-baꞌi nara raa roti manna sia mamana rouꞌ. Naa dadꞌi onaꞌ nenesuraꞌ sia Lamatualain Susura Meumaren oi, ‘Ana fee se roti mana onda mia lalai a, fo ara raa.’ ” Kalua mia Masir 16:4, 15; Sosodꞌat Koa-kioꞌ ra 78:24
32 Yesus nae, “Au ufadꞌe matetun, taꞌo ia: lele uluꞌ a, baꞌi Musa nda naꞌondaꞌ roti a mia lalai fee neu hei bei-baꞌi mara. Huu mana naꞌondaꞌ a, Ama ngga sia sorga. Leleꞌ ia o Ana sadia fee nggi roti sia sorga boe. Te roti ia, Roti matetuꞌ mana naꞌatataaꞌ nakandoo. 33 Huu Roti mana mia Lamatualain ia, naeni, mana onda mia sorga ma nendi masodꞌaꞌ soaꞌ neu atahori sia raefafoꞌ ia.”
34 Basa ma ara roꞌe rae, “Papa! Fee roti naa nakandooꞌ a neu hai dei!”
35 Boe ma Yesus nafadꞌe neu se nae, “Au ia, naeni Roti naa. Huu Au mana endi masodꞌa ndoo-tetuꞌ a. Dadꞌi atahori mana dadꞌi atahori ngga, nda ndoe sa ena! Boe ma atahori mana namahere Au, nda naꞌamadꞌa sa ena!
36 Te Au ufadꞌe ita hei ae, mae hei mita Au ena o, hei nda feꞌe mimihere Au sa boe. 37 Tao-tao te, basa atahori fo Ama ngga here nala fo dadꞌi Au atahori nggara, dei fo rema risiꞌ Au. Mete ma hambu atahori esa nema nisiꞌ Au, Neꞌo Au nda ae use-oi hendi e sa! 38 Huu Au onda uma mia sorga. Au uma fo tao tungga Ama ngga hihii-nanaun, huu Eni mana denu Au na. Au nda nau tao tungga akaꞌ hihii-nanau ngga sa. 39 Eni hihii-nanaun, taꞌo ia: mia basa atahori fo Eni here nala dadꞌi Au atahori nggara, Ana nau fo Au uꞌubꞌue ala basa se. Au nda bole hela esa mopo sa boe. Te dei fo sia fai mateteꞌen, Au musi fee se rasodꞌa baliꞌ. 40 Onaꞌ Au olaꞌ faꞌ ra, Ama ngga nau fo basa atahori mana rahine ma ramahere Au, naeni Eni Anan ia, na, bisa hambu masodꞌa ndoo-tetuꞌ nda mana basaꞌ sa. Basa dei fo neu fai mateteꞌen, Au fee se rasodꞌa baliꞌ boe.”
41 Naa, atahori Yahudi ra malangga nara, mulai au-auꞌ ro E, huu Ana nae, “Roti mana mia Lamatualain naa, naeni Au, mana onda mia sorga.”
42 Ara ola-olaꞌ rae, “Taꞌo bee ia e? Atahori ia, naeni Yesus, Yusuf anan, to? Hita tahine ina-ama nara. Dadꞌi taꞌo bee de leleꞌ ia Ana nae, ‘Au onda uma mia sorga’? Hambu mia bee?”
43 Yesus denu se nae, “Weh! Miloeꞌ au-auꞌ leo! 44 Au Ama ngga sia sorga mana denu Au uma sia ia. Nda hambu atahori bisa nema nisiꞌ Au sa, mete ma Ama ngga nda noo e nema sa. Boe ma dei fo neu fai mateteꞌen, Au fee se rasodꞌa baliꞌ. 45 Lamatualain mana ola-olan dalahuluꞌ ra suraꞌ rala oi, ‘Lamatualain nau nanori basa atahori.’ Naa, basa atahori mana rena Amaꞌ sia sorga, ma ranori mia E, ara rema risiꞌ Au fo dadꞌi atahori nggara. Yesaya 54:13 46 Au ia, mana onda uma mia Lamatualain. Dadꞌi akaꞌ Au mana ita E. Nda hambu atahori laen esa sa boe mete nita Amaꞌ sia sorga sa.
47 Tebꞌe! Au o ufadꞌe memaꞌ neu nggi! Atahori mana namahere neu Au, dei fo hambu masodꞌa ndoo-tetuꞌ nda mana basaꞌ sa. 48 Huu Au ia, naeni Roti mana nendi masodꞌaꞌ naa. 49 Fai maꞌahulun, hei bei-baꞌi mara raa roti manna leleꞌ ara laoꞌ ndule mamana-mamana rouꞌ ra. Mae ara raa roti naa, te doo-doo ma ara o mate boe. 50 Te Roti mana onda mia sorga leleꞌ ia, laen. Huu basa atahori bole raa. Eni sosoan nae, basa atahori mana ramahere neu Au ia, ara nda saranggaa mia Lamatualain sa ena. 51 Huu Au ia, naeni Roti mana nendi masodꞌaꞌ, mana onda nema mia sorga. Boe ma, mete ma Au mate, Au fee Ao ngga fo basa atahori sia raefafoꞌ ia bisa rasodꞌa. Boe ma atahori mana raa Roti naa, ara hambu masodꞌa ndoo-tetuꞌ nda mana basaꞌ sa.”
52 Rena onaꞌ naa, ma atahori Yahudi ra malangga nara esa nareresi no esa rae, “Aweꞌ! Ana olaꞌ saa naa? Taꞌo bee de Atahori ia bisa fee aon fo hita taa?”
53 Boe ma Yesus nafadꞌe se nae, “Au olaꞌ tetebꞌes. Ma Au ufadꞌe taꞌo ia: Au ia, Atahori Matetuꞌ a. Atahori mana nau nasodꞌa ndoo-tetuꞌ, musi nenepaꞌaꞌ no Au. Dadꞌi mete ma hei nda mia ao-sisin Ngga sa, ma nda minu raa Ngga sa, na, nda hambu masodꞌa ndoo-tetuꞌ a sia nggi sa. Leleꞌ Yesus olaꞌ soꞌal raa Eni aon, ma rinu Eni raan, na, Eni masud na nae, atahori musi ramahere Eni, ma rasodꞌa nenepaꞌaꞌ ro Eni rakandoo. Neꞌesasamaꞌ no Yohanis 6:40. 54 Huu atahori mana naa ao-sisin Ngga, ma ninu raa Ngga, hambu masodꞌa ndoo-tetuꞌ nda mana basaꞌ sa. Dei fo sia fai mateteꞌen, Au fee ne nasodꞌa baliꞌ. 55 Te nanaat ndoo-tetuꞌ a, naeni Au ao Ngga. Boe ma nininu ndoo-tetuꞌ a naeni Au raa Ngga. 56 Dadꞌi atahori mana naa ao-sisin Ngga, ma ninu raa Ngga na, hambu nasodꞌa nenepaꞌaꞌ no Au. Boe ma Au o nenepaꞌaꞌ o eni boe. 57 Amaꞌ sia sorga mana denu Au na, Eni nasodꞌa tebꞌe-tebꞌeꞌ. Boe ma Au o hambu masodꞌa ndoo-tetuꞌ a mia E boe. Naeni de atahori mana naa Au ao-sisin Ngga, dei fo eni o hambu masodꞌa ndoo-tetuꞌ a mia Au boe. 58 Naa, lele uluꞌ a, hei bei-baꞌi mara raa roti manna mana onda mia lalai a. Mae ara raa roti naa o, te doo-doo ma ara mate boe. Te Roti mana onda mia sorga leleꞌ ia, laen. Huu atahori mana naa Roti ia, dei fo hambu masodꞌa ndoo-tetuꞌ a.”
59 Yesus nanori dalaꞌ ia ra mia atahori Yahudi ra ume hule-oꞌen esa sia kota Kapernaum.
Atahori hetar lao hela Lamatuaꞌ Yesus
60 Naa, hambu atahori hetar tungga Yesus. Te leleꞌ ara rena nanori naꞌo naa, ma ruma olaꞌ rae, “Eni nenorin, beran seli, e! Seka bisa simbo nenoriꞌ naa o?”
61 Te Yesus nahine ara au-auꞌ raꞌo naa, ma Ana natane nae, “Nenoriꞌ ia tao nggi susa, do? 62 Onaꞌ bee fai mete ma hei mita Au, Atahori Matetuꞌ ia, hene baliꞌ naa uu, sia Au mamana dalahulu ngga?
63 Lamatualain Dula-dalen mana nendi masodꞌa ndoo-tetuꞌ a. Nda atahori aon mana nendi masodꞌa ndoo-tetuꞌ naa sa. Te Dedꞌea-oꞌola ngga ra raꞌoka mia Lamatualain Dula-dalen. Dadꞌi Dedꞌea-oꞌolaꞌ naa o nendi masodꞌa ndoo-tetuꞌ soaꞌ neu atahori ra. 64 Te hei ruma nda mimihere Au sa.”
Yesus olaꞌ naꞌo naa, huu nahine mia fefeun seka nda namahere sa, ma dei fo seka mana seo hendi Eni. 65 Boe ma Ana olaꞌ seluꞌ nae, “Naeni de Au ufadꞌe nggi ae, Au Ama ngga sia sorga musi soi dalaꞌ fee atahori dei, naa fo atahori bisa masoꞌ dadꞌi Au atahori ngga.”
66 Eniꞌ a leleꞌ naa, hambu ana mana tungga nara hetar lao hela E, huu ara nda nau tungga E sa ena. 67 Basa ma Yesus natane ana mana tungga atahori ka sanahulu rua nara nae, “Boe ma hei onaꞌ bee? Mae lao hela Au boe, do?”
68 Te Simon Petrus nataa nae, “Papa! Hai mae mii sia seka e fai? Nda hambu atahori laen sa ena mana bisa nafadꞌe hai, taꞌo bee fo hai bisa hambu masodꞌaꞌ ndoo-tetuꞌ nda mana basaꞌ sa. Akaꞌ Papa mesaꞌ ne! 69 Boe ma hai mimihere neu Papa. Huu hai bubꞌuluꞌ mae, Papa ia, naeni, Lamatualain Atahori Meumaren.” Mateos 16:16; Markus 8:29; Lukas 9:20
70 Yesus nafadꞌe se nae, “Au pili ala hei atahori sanahulu rua ena. Te misinedꞌa, e! Hambu esa mia hei e onaꞌ nitu e!” 71 Eni masud naa, Yudas, naeni Simon Iskariot anan. Yudas naa, esa mia Eni ana mana tungga atahori ka sanahulu rua nara. Dei fo, ana mana seo hendi Yesus.

*6:9 Susura dedꞌea Yunani mbaraaꞌ a sura oi, ara tao roti ia mia krithinos. Alkitab dedꞌea Indonesia suraꞌ oi, ‘jelai’. Deken nae onaꞌ mbelahieꞌ.

6:31 Kalua mia Masir 16:4, 15; Sosodꞌat Koa-kioꞌ ra 78:24

6:45 Yesaya 54:13

6:53 Leleꞌ Yesus olaꞌ soꞌal raa Eni aon, ma rinu Eni raan, na, Eni masud na nae, atahori musi ramahere Eni, ma rasodꞌa nenepaꞌaꞌ ro Eni rakandoo. Neꞌesasamaꞌ no Yohanis 6:40.

6:69 Mateos 16:16; Markus 8:29; Lukas 9:20