17
Paulus po Ayao Kovo Yesus ravovo vatano Tesalonika mansai
Paulus muno Silas yo aya unanui anya rave tutir, isisa yo munijo Ampipolis muno munijo Apolonia rapaya, umba yui kobe ti nyanta no munijo Tesalonika. Nai Tesalonika umaso vatano Yahudi awa yavaro sambaya inta no no naije. Paulus siso rai, weye opamo arono to no munijo rui vayave ana nsiridi ai to mamo siso no Yahudi awa yavaro sambaya rai. Masyoto sambaya mandeija mamo Paulus po Ayao Amisye veano vatane manyao no yavaro sambaya Tesalonika umaso rai tutir. Pare, “Ayao Amisye mo Mesias aura mare Opamo siuri muno kakai umbawe kovakato. Syo Yesus aura kakavimbe wasai Opirati Mesias umaso.” Vatano Yahudi inta wanave, umba utavondi Paulusa pe Silasa pe yai. Muno vatano Yunani nanawirati usambayambe vatano Yahudi mansarijat wanui inta wanave tavon. Muno wanya nanawirati awa tame ntiti no munije umaso wanui wanave tavon.
Weramu vatano Yahudi nanawirati wanave jewene manuga mamo mparijo Paulus muno Silas yai rave. Weti wo vatano mamun nanawirati utantuna vayave no pasari mawainde utavondi mansai. Muno wayao nsiso vatano wanui mansai weti upari rave muno warare. Umba wansansanan ti uta no Yason apa yavar, wo Paulus muno Silas yakani indamu wo yaugavuje no vatano wanui mansamun. Weramu unanta yaije ramu, weti wo Yason muno arakovo kaijo wanave Yesus aije makarimu uje, wo maugave uta no vatano ube akarive munijo namije rai mansamun. Uparijo Paulusa pe Silasa pe yai rave weti ugwagwaimbe ware, “Vatane wato yanya yo arare raveti ntipu no mino tename so rai. Muno soamo ije no so. Muno Yason so pirati po yaugav ti inya no apa yavar. Vatane so nanao tenambe wo Akarijo Titi Munijo Roma apa ananyao rakanyoandi weye ware akarijo titi kaijinta be akarive mai, wepirati Yesus.” Arono vatano wanui muno akari munije umaso wo ayao umaso ranaun, manuga nseo majeve. Umba vatano ube akarive wo Yason muno apa arakove umawe mantitidi indamu wo doije raunande. Wo raura nanto Yasona pe mai ware, “Wapare reamo doije so rasakinav akanande wasai, weamo wapo raura Paulusa pe Silasa pe yai indamu vemo yo ananyao Yesus ravovo no munije so rai jakato inya.” Umba wo Yasona pe mapaya.
Paulus po vatano Berea mansanyao
10 Arono kaumu to, umba arakovo wanave Yesus aije wavave wo Paulusa pe Silasa pe yatutir yirija no munijo Berea. Nyanta Berea umaso rai, umba ija isisa akato no vatano Yahudi awa yavaro sambaya rai. 11 Vatano Yahudi una no Berea onanawamo umaya dave indamu Paulus po mansanyao. Weti usasyeo vatano Yahudi una no Tesalonika umawe mansai weye nanawije manuga matu rave, yara vatano Yahudi una no Berea manuga rausiso ti wo ananyao ranaun. Masyote anteter vatano Berea wo ananyao rakanijo Ayao Amisye rai, ware, “Paulus apa ananyao mamaisyo Ayao Amisye so rai tugae rako?” 12 Vatane umaso wanui wanave Yesus ai. Muno wanya Yunani nanawirati awa tame ntiti wanui wanave, muno anya Yunani wanui wanave tavon.
13 Weramu vatano Yahudi una no munijo Tesalonika wo ranaun Paulus po Amisye apa ayao veano vatane manyao no munijo Berea. Weti wuruta no Berea, wayao nsiso vatano wanui mansai no naije. Umba vatano wanui manuga ngkakaijo Paulus ai. 14 Weti arakovo wanave Yesus aije wavave wo Paulus atutir to no mayane von, weramu Silas muno Timotius wenayamo inya tawan no Berea. 15 Arakovo nanawirati wo Paulus augave umaso wo auga tutir ava usisa no munijo Atena. Umba Paulus no no naije, yara apa arakove ware unajiv no Berea. Weti Paulus po apa ayao raura mansai pare, “Wapakata umba wapo inanamote so raura Silasa pe Timotiusa pe yai: Syare yavave ije no so.” Umba wakata kobe.
Paulus po Amisye apa ayao raura kakavimbe no munijo Atena
16 Paulus ta no no munijo Atena po Silasa pe Timotiusa pe yanyube. Anuga nseo majeve weye po munijo we raen ama yare manui rave. 17 Weti opamo siso no vatano Yahudi awa yavaro sambaya raive, po Ayao Kovo Yesus ranyaube irati vatano Yahudi mansai, muno vatano Yunani nanawirati wo Amisye asyanive mansai tavon. Muno masyote yanteter po raura nanto tavono vatano rui vayave mansai arono pananave no pasari. 18 Vatano Yunani varore inta awa anave rawaino Epikuros muno varoro kaijinta mawaino Estoa. Kuruno Epikuros muno kuruno Estoa nanawe, Paulusa pe wayao ensembe. Umba kurune inta wo Paulus aura ware, “Vatane wato payao umandija! Reamantatukambe ai!” Muno kuruno kaijinta wo Paulus aura ware, “Wandaniv po vatan inta no no naumo warae aura pare apa vambunine manakoe rave, weti beker pare wambeaje ai. Weramu apa vatano titi rave sasyeo wama vatano titi rave mai, weti vemo wambeaje apa ai nora!” Wo raura taije maisy weye wo Paulus araniv po ayao Yesus muno Apa kovakato raura.
19 Weti vatano Yunani umaso wo Paulus auga wuruta no Anugano Areopagus* Anugano Areopagus onawamo vatano ube akarive munijo Atena rai. Arono wusyinoe anugane umaso wanunugambe no pukame inta rai ama tame mirati Areopagus. awa wanunugambeve raije rai. Umba wo Paulus anajo ware, “Ananyaowe so nggwanyin ti reamare nyo raura kakavimbe reansai indamu reandanaun. 20 Nya ananyao nyo raugave ndeye so reamo ranaun nsasye raveo reama anave rai. Weti nyo raura kai indamu mbaro reansai.” 21 (Vatano Atena nawe, vatano marano ube munive no Atena nawe, umayaro ananyao nggwanyine rai. Weti masyote yanteteramo wo raraniv muno wayao dai.)
22 Maisyare omai ti, Paulus seo tet no Anugano Areopagus umaso awa yasyine rai, pare, “Vatano Atena weap! Syo wasaen weapamo wapa bekero wasambayambe manakoe. 23 Weye arono syananave wapa munije so rai to, syo raen wapa yaro wabeaje rai omamo manui. Syo tewa orame inta raen tavon, wemirati wapo ratoe rai maisyare so: ‘Amisyo wamantatukambe aije apa tewa mi so.’ Weti syare syo Amisyo wapantatukambe aije aura kakavimbe wasai. 24 Amisye wepirati po mine so ranari muno anakotaro ntuna no ama uga ranari tenambe. Webo pamo Akarijo be akarive naumo warae muno mine so rai. Amisye pamo titi rave weti tuna irati yavaro sambaya vatane wo ranari raije ramu. 25 Muno Amisye pamo apa anakotare maweso Ai, weti vatane wo anakotare inta raunanto Ai kakai. Amisye wepi po wansanawayoe raunande ti wangkove so muno Wepi po anakotaro rui vayave raunande wansai tavon. 26 Wepi po vatano manasyine anari, umba vatano manasyine umaso bo aijamo Po vatane kotaro ntuna no mine vone so mampam tenambe. Umba Amisye po matutir indamu utantuna no mine so rai tenambe. Vatane kotare awa utantuna raije ama anone mamo Amisye po raosor. Muno Wepi po munije ama tume noa nggwaravain dako ntumain dako, omamo Po rapatimu tenambe. 27 Amisye po anakotare umaso ratayao tenambe tai maisy weye beker vatane wo akani indamu unanta wanave Ai. Weramu Amisye pamo gwaravainyo wansaije ramu, yara pararaijo wansai tenambe. 28 Maisyare wapa vatane inta po ratoe ramaisy pare, ‘Wepi bewar vatane wanjaisy muno wamamebe wana no mine vone so.’ Muno wapa vatano kaijinta po ratoe tavon pare, ‘Wamamo Apa arikainye nawirati wam.’
29 Wamamo Amisye apa arikainye nawirati wam, weamo vemo wamo Amisye atantona wamare Opamo maisyare yare omai nora. Vatano mansaneme nsiridi wo emasije, perakije, orame veano yare ranari, umba ware, ‘Amisye pije.’ Weramu yaro ratotove mamo mo Amisye amaisye ramu! 30 Wusyino wamantatukambe muno wamananepabea nene we, wambe tai mai damu Amisye po ratore ramu. Weramu soamo Po vatan tenambe ntuna no rui rui vayave mawainde indamu usakinavo awa ayao kakaije rai. 31 Weye Amisye po masyote inta rapatimu arono indati Po vatan tenambe una no mine so mansanajo awa ana udave ti ngkov muno ngkakai rai. Muno ayao mamaisye rapatimugo mai omamo Po raugaje Vatano po apatimu Ai indamu Po raijar. Vatane umaso kakai yarawe Amisye po aijaseo kovakato indamu vatan tenambe wo raen Wepamo Vatano Amisye po apatimu pije.”
32 Arono Paulus po ayao umaso raura pare vatan inta kakai umba kovakato, naije vatano nanawirati wo anaun inta wugoeno ai, yara kaijinta ware, “Reamare nyo ayaowe so raura akato reansai.” 33 Umba Paulus pusyo anugane umaso raora. 34 Vatane umaso inta nao utavondi Paulus apa ayaowe rai muno wanave Yesus ai. Vatan inta pirati panave apa tame mirati Dionisius, opamo ato siso tavon no Anugano Areopagus umawe rai. Muno wanya inta manave ntavon, ama tame mirati Damaris. Muno vatano kaijinta wanave tavon.

*17:19 Anugano Areopagus onawamo vatano ube akarive munijo Atena rai. Arono wusyinoe anugane umaso wanunugambe no pukame inta rai ama tame mirati Areopagus.